1. Hình thức 1: Thanh toán bằng hình thức chuyển khoản qua ngân hàng:
– Chứng từ thanh toán qua ngân hàng được hiểu là có chứng từ chứng minh việc chuyển tiền từ tài khoản của bên mua sang tài khoản của bên bán mở tại các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán theo các hình thức thanh toán phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành như séc, ủy nhiệm chi hoặc lệnh chi, ủy nhiệm thu, nhờ thu, thẻ ngân hàng, thẻ tín dụng, sim điện thoại (ví điện tử) và các hình thức thanh toán khác theo quy định (bao gồm cả trường hợp bên mua thanh toán từ tài khoản của bên mua sang tài khoản bên bán mang tên chủ doanh nghiệp tư nhân hoặc bên mua thanh toán từ tài khoản của bên mua mang tên chủ doanh nghiệp tư nhân sang tài khoản bên bán).
– Hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn từ hai mươi triệu đồng trở lên theo giá đã có thuế GTGT nếu không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng thì không được khấu trừ.
– Bên mua nộp tiền mặt vào tài khoản của bên bán hoặc chứng từ thanh toán theo các hình thức không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành không đủ điều kiện để được khấu trừ, hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào từ hai mươi triệu đồng trở lên.
| Ví dụ 1: Ngày 10/03/2023 Công ty Hưng Thịnh khai thuế GTGT theo quý ký hợp đồng mua 02 máy tính bàn của Công ty Phong Vũ.
– Thời hạn thanh toán: Ngay sau khi nhận hàng – Đã nhận hàng và nhận hóa đơn GTGT số 00000789 với nội dung như sau: |
|||||||
|
STT |
Tên hàng hóa, dịch vụ | Đơn vị tính | Số lượng | Đơn giá |
Thành tiền |
||
| 1 | Máy vi tính PC Lenovo V530-15ICR (11BHS07200) (i5-9400/4GB/1TB HDD/UHD 630/Free DOS) |
Cái |
02 |
9.800.000 | 19.600.000 | ||
| Cộng tiền hàng: | 19.600.000 | ||||||
| Thuế suất GTGT: 10% | Tiền thuế GTGT: |
1.960.000 |
|||||
| Tổng cộng tiền thanh toán: |
21.560.000 |
||||||
=> Khi thanh toán nếu công ty Hưng Thịnh:
+ Thanh toán bằng chuyển khoản: Thì được khấu trừ thuế GTGT đầu vào
+ Thanh toán bằng tiền mặt: Thì không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào
+ Nếu mang tiền mặt nộp vào tài khoản ngân hàng của Công ty Phong Vũ để thanh toán cho hóa đơn mua hàng 00000789: Thì không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
– Đối với hàng hóa, dịch vụ mua trả chậm, trả góp có giá trị hàng hóa, dịch vụ mua từ hai mươi triệu đồng trở lên, cơ sở kinh doanh căn cứ vào hợp đồng mua hàng hóa, dịch vụ bằng văn bản, hóa đơn giá trị gia tăng và chứng từ thanh toán qua ngân hàng của hàng hóa, dịch vụ mua trả chậm, trả góp để kê khai, khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Trường hợp chưa có chứng từ thanh toán qua ngân hàng do chưa đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng thì cơ sở kinh doanh vẫn được kê khai, khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
– Trường hợp khi thanh toán, cơ sở kinh doanh không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng thì cơ sở kinh doanh phải kê khai, điều chỉnh giảm số thuế GTGT đã được khấu trừ đối với phần giá trị hàng hóa, dịch vụ không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng vào kỳ tính thuế phát sinh việc thanh toán bằng tiền mặt (kể cả trong trường hợp cơ quan thuế và các cơ quan chức năng đã có quyết định thanh tra, kiểm tra kỳ tính thuế có phát sinh thuế GTGT đã kê khai, khấu trừ).
| Ví dụ 2: Lấy lại ví dụ 1 nhưng thời hạn thanh toán ngày 10/04/2023
– Đến ngày 31/03/2023 kết thúc Q1/2023 Công ty Hưng Thịnh chưa thanh toán hóa đơn 00000789: Vẫn được kê khai khấu trừ thuế GTGT vào Q1/2023 – Đến ngày 12/04/2023 quá hạn thanh toán nhưng Công ty Hưng Thịnh chưa thanh toán hóa đơn 00000789: Vẫn còn được khấu trừ thuế GTGT – Đến ngày 15/04/2023 Công ty Hưng Thịnh tiến hành thanh toán cho hóa đơn 00000789 bằng tiền mặt: Không được khấu trừ thuế GTGT, Công ty Hưng Thịnh phải làm tờ khai bổ sung, điều chỉnh giảm thuế GTGT đã kê khai khấu trừ trong Q1/2023. – Nếu muốn được tiếp tục khấu trừ thuế GTGT: Thì phải thanh toán bằng chuyển khoản.
Theo công văn số 06/TCT-CS ngày 03/01/2017 của Tổng cục Thuế – Tải công văn Theo công văn số 1634/TCT-CS ngày 25/4/2017 của Tổng cục Thuế – Tải công văn |
2. Hình thức 2: Phương thức thanh toán bù trừ giữa giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào với giá trị hàng hóa, dịch vụ bán ra, vay mượn hàng:
– Trường hợp hàng hóa, dịch vụ mua vào theo phương thức thanh toán bù trừ giữa giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào với giá trị hàng hóa, dịch vụ bán ra, vay mượn hàng mà phương thức thanh toán này được quy định cụ thể trong hợp đồng thì phải có biên bản đối chiếu số liệu và xác nhận giữa hai bên về việc thanh toán bù trừ giữa hàng hóa, dịch vụ mua vào với hàng hóa, dịch vụ bán ra, vay mượn hàng.
– Trường hợp bù trừ công nợ qua bên thứ ba phải có biên bản bù trừ công nợ của ba (3) bên làm căn cứ khấu trừ thuế.
| Ví dụ 3: Trong quý 01/2023 Công ty Hưng Thịnh có tình hình mua bán hàng hóa với Công ty Thái Dương như sau:
– Ngày 10/04/2023 Công ty Hưng Thịnh bán 02 cái máy tính xách tay cho Công ty Thái Dương giá chưa thuế là 25.000.000 đồng/Cái và thuế GTGT 10% là 2.500.000 đồng đã xuất hóa đơn bán hàng số 00000123 như sau: |
|||||||
|
STT |
Tên hàng hóa, dịch vụ | Đơn vị tính | Số lượng | Đơn giá |
Thành tiền |
||
|
1 |
Máy tính xách tay ACER Nitro 5 AN515-58-52SP NH.QFHSV.001 (15.6″ Full HD/ 144Hz/Intel Core i5-12500H/8GB/512GB SSD/RTX 3050/Windows 11 Home/2.5kg)
|
Cái | 02 |
25.000.000 |
50.000.000 |
||
| Cộng tiền hàng: |
50.000.000 |
||||||
| Thuế suất GTGT: 10% | Tiền thuế GTGT: |
5.000.000 |
|||||
| Tổng cộng tiền thanh toán: |
55.000.000 |
||||||
| – Ngày 15/04/2023 Công ty Hưng Thịnh mua 10 cái máy lạnh của Công ty Thái Dương giá chưa thuế là 8.000.000 đồng/Cái và thuế GTGT 10% là 800.000 đã nhận được hóa đơn mua hàng số 00000890 nội dung như sau: | |||||||
|
STT |
Tên hàng hóa, dịch vụ | Đơn vị tính | Số lượng | Đơn giá |
Thành tiền |
||
|
1 |
Máy lạnh Daikin FTKA25UAVMV Inverter 1 HP (9.000 BTU) |
Cái |
10 |
8.000.000 |
80.000.000 |
||
| Cộng tiền hàng: |
80.000.000 |
||||||
| Thuế suất GTGT: 10% | Tiền thuế GTGT: |
8.000.000 |
|||||
| Tổng cộng tiền thanh toán: |
88.000.000 |
||||||
* Điều kiện để 02 công ty được khấu trừ thuế GTGT đầu vào trên 02 hóa đơn trên:
– Khi ký hợp đồng mua, bán hàng hóa phải ghi rõ việc thanh toán bù trừ giá trị giữa hàng mua vào và bán ra.
– Khi bù trừ công nợ phải có biên bản đối chiếu số liệu và xác nhận giữa hai bên về việc thanh toán bù trừ.
+ Đối với Công ty Hưng Thịnh: Sau khi bù trừ hàng mua vào với hàng bán ra thì còn nợ: 88.000.000 đ – 55.000.000 đ = 33.000.000 đ > 20.000.000 đ => Số tiền này phải thanh toán bằng chuyển khoản mới được khấu trừ hết số thuế GTGT đầu vào trên hóa đơn mua vào số 00000890
+ Đối với Công ty Thái Dương: Sau khi bù trừ hàng mua vào với hàng bán ra thì còn phải thu thêm: 55.000.000 đ => Không phải thanh toán thêm tiền hàng vẫn được khấu trừ hết số thuế GTGT đầu vào trên hóa đơn mua vào số 00000123
3. Hình thức 3: Phương thức thanh toán bù trừ công nợ như vay, mượn tiền; cấn trừ công nợ qua người thứ ba:
– Trường hợp hàng hóa, dịch vụ mua vào theo phương thức bù trừ công nợ như vay, mượn tiền; cấn trừ công nợ qua người thứ ba mà phương thức thanh toán này được quy định cụ thể trong hợp đồng thì phải có hợp đồng vay, mượn tiền dưới hình thức văn bản được lập trước đó và có chứng từ chuyển tiền từ tài khoản của bên cho vay sang tài khoản của bên đi vay đối với khoản vay bằng tiền bao gồm cả trường hợp bù trừ giữa giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào với khoản tiền mà người bán hỗ trợ cho người mua, hoặc nhờ người mua chi hộ.
| Ví dụ 4:
– Ngày 05/04/2023 Công ty Hưng Thịnh ký hợp đồng cho Công ty Thái Dương vay tiền 100.000.000 đồng. Thời hạn vay 6 tháng, lãi suất 1%/tháng. Số tiền cho vay Công ty Hưng Thịnh đã chuyển vào tài khoản của Công ty Thái Dương. – Ngày 10/04/2023 Công ty Hưng Thịnh mua 10 cái máy lạnh của Công ty Thái Dương giá chưa thuế là 8.000.000 đồng/Cái và thuế GTGT 10% là 800.000 đồng đã nhận được hóa đơn mua hàng số 00000892 nội dung như sau: |
|||||||
|
STT |
Tên hàng hóa, dịch vụ | Đơn vị tính | Số lượng | Đơn giá |
Thành tiền |
||
|
1 |
Máy lạnh Daikin FTKA25UAVMV Inverter 1 HP (9.000 BTU) |
Cái |
10 |
8.000.000 |
80.000.000 |
||
| Cộng tiền hàng: |
80.000.000 |
||||||
| Thuế suất GTGT: 10% | Tiền thuế GTGT: |
8.000.000 |
|||||
| Tổng cộng tiền thanh toán: |
88.000.000 |
||||||
* Điều kiện để Công ty Hưng Thịnh được khấu trừ thuế GTGT đầu vào trên hóa đơn trên 00000892:
– Khi cho công ty Thái Dương vay, mượn tiền phải lập hợp đồng vay
– Khi chi tiền cho vay phải có chứng từ chuyển khoản từ tài khoản Công ty Hưng Thịnh sang tài khoản Công ty Thái Dương
– Khi ký hợp đồng mua hàng hóa ngày 10/04/2023 phải ghi rõ phương thức thanh toán là bù trừ công nợ như vay, mượn tiền trước đó.
=> Công ty Hưng Thịnh không có chứng từ thanh toán tiền mua hàng vẫn được khấu trừ thuế GTGT đầu vào của hóa đơn 00000892.
4.Hình thức 4: Phương thức thanh toán ủy quyền qua bên thứ ba thanh toán qua ngân hàng:
Trường hợp hàng hóa, dịch vụ mua vào được thanh toán ủy quyền qua bên thứ ba thanh toán qua ngân hàng (bao gồm cả trường hợp bên bán yêu cầu bên mua thanh toán tiền qua ngân hàng cho bên thứ ba do bên bán chỉ định) thì việc thanh toán theo ủy quyền hoặc thanh toán cho bên thứ ba theo chỉ định của bên bán phải được quy định cụ thể trong hợp đồng dưới hình thức văn bản và bên thứ ba là một pháp nhân hoặc thể nhân đang hoạt động theo quy định của pháp luật.
|
Ví dụ 5: Lấy lại ví dụ 1 nhưng khi thanh toán Công ty Hưng Thịnh ủy quyền cho nhân viên của công ty thanh toán tiền hàng bằng TKNH của nhân viên hoặc thẻ tín dụng cho hóa đơn số 00000789 * Điều kiện để Công ty Hưng Thịnh được khấu trừ thuế GTGT đầu vào trên hóa đơn trên 00000789: – Phải thể hiện việc ủy quyền cho người lao động thanh toán trong quy định tại quy chế tài chính hoặc quy chế quản trị của công ty. – Văn bản ủy quyền hoặc Quyết định ủy quyền cho nhân viên sử dụng tài khoản ngân hàng thanh toán cho nhà cung cấp. – Hóa đơn mua hàng phải ghi tên, địa chỉ, MST của công ty và hàng hóa mua vào được sử dụng cho hoạt động sản xuất kinh – Phải có chứng từ chuyển khoản từ tài khoản của nhân viên sang tài khoản ngân hàng của bên bán – Phải có chứng từ chuyển khoản từ tài khoản của Công ty Hưng Thịnh thanh toán lại tiền hàng vào tài khoản của nhân viên.
Công văn số 5174/TCT-DNL ngày 9/11/2017 Công văn số 3977/TCT-DNL ngày 5/9/2017 * Trường hợp ủy quyền cho bên thứ ba thanh toán là tổ chức thì việc ủy quyền thanh toán phải được quy định cụ thể trong hợp đồng dưới hình thức văn bản. * Trường hợp sau khi thực hiện các hình thức thanh toán nêu trên ( Từ hình thức 1 đến hình thức 4) mà phần giá trị còn lại phải thanh toán có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên thì chỉ được khấu trừ thuế đối với trường hợp có chứng từ thanh toán qua ngân hàng. |
5. Hình thức 5: Thanh toán qua ngân hàng vào tài khoản của bên thứ ba mở tại Kho bạc Nhà nước để thực hiện cưỡng chế nợ ngân sách:
– Trường hợp hàng hóa, dịch vụ mua vào được thanh toán qua ngân hàng vào tài khoản của bên thứ ba mở tại Kho bạc Nhà nước để thực hiện cưỡng chế bằng biện pháp thu tiền, tài sản do tổ chức, cá nhân khác đang nắm giữ (theo Quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền) thì cũng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Ví dụ 6:
Công ty A mua hàng của Công ty B và Công ty A đang còn nợ tiền hàng của Công ty B. Tuy nhiên Công ty B đang còn nợ tiền thuế vào ngân sách nhà nước. Căn cứ Luật Quản lý thuế, cơ quan thuế thực hiện thu tiền, tài sản của Công ty B do Công ty A đang nắm giữ để thi hành quyết định hành chính thuế thì khi Công ty A chuyển tiền vào tài khoản thu ngân sách cũng được coi là thanh toán qua ngân hàng, số thuế GTGT đầu vào tương ứng với doanh số của hàng hóa mua vào được kê khai, khấu trừ.
6. Hình thức 6: Phương thức thanh toán cho hóa đơn có giá trị dưới hai mươi triệu đồng nhưng mua nhiều lần trong cùng một ngày:
– Trường hợp mua hàng hóa, dịch vụ của một nhà cung cấp có giá trị dưới hai mươi triệu đồng nhưng mua nhiều lần trong cùng một ngày có tổng giá trị từ hai mươi triệu đồng trở lên thì chỉ được khấu trừ thuế đối với trường hợp có chứng từ thanh toán qua ngân hàng. Nhà cung cấp là người nộp thuế có mã số thuế, trực tiếp khai và nộp thuế GTGT.
– Trường hợp người nộp thuế là cơ sở kinh doanh có các cửa hàng là các đơn vị phụ thuộc sử dụng chung mã số thuế và mẫu hóa đơn của cơ sở kinh doanh, trên hóa đơn có tiêu thức “Cửa hàng số” để phân biệt các cửa hàng của cơ sở kinh doanh và có đóng dấu treo của từng cửa hàng thì mỗi cửa hàng là một nhà cung cấp.
| Ví dụ 7: Ngày 12/04/2023 Công ty Hưng Thịnh ký mua 01 máy tính bàn của Công ty Phong Vũ.
– Thời hạn thanh toán: Ngay sau khi nhận hàng – Đã nhận hàng và nhận hóa đơn GTGT số 00001011 với nội dung như sau: |
|||||||
| STT | Tên hàng hóa, dịch vụ | Đơn vị tính | Số lượng | Đơn giá | Thành tiền | ||
| 1 | Máy vi tính PC Lenovo V530-15ICR (11BHS07200) (i5-9400/4GB/1TB HDD/UHD 630/Free DOS) | Cái | 01 | 9.800.000 | 9.800.000 | ||
| Cộng tiền hàng: | 9.800.000 | ||||||
| Thuế suất GTGT: 10% | Tiền thuế GTGT: | 980.000 | |||||
| Tổng cộng tiền thanh toán: | 10.780.000 | ||||||
| Sau đó cùng ngày 12/04/2023 Công ty Hưng Thịnh mua thêm 01 máy tính xách tay của Công ty Phong Vũ và nhận hóa đơn GTGT số 00001025 với nội dung như sau: | |||||||
| STT | Tên hàng hóa, dịch vụ | Đơn vị tính | Số lượng | Đơn giá | Thành tiền | ||
| 1 | Máy tính xách tay HP 15s-fq2663TU 6K796PA (15.6″ HD/Intel Core i3-1115G4/4GB/256GB SSD/Onboard/Windows 11 Home/1.7kg) | Cái | 01 | 10.000.000 | 10.000.000 | ||
| Cộng tiền hàng: | 10.000.000 | ||||||
| Thuế suất GTGT: 10% | Tiền thuế GTGT: | 1.000.000 | |||||
| Tổng cộng tiền thanh toán: | 11.000.000 | ||||||
* Khi thanh toán:
– Nếu Công ty Hưng Thịnh thanh toán bằng tiền mặt cho hóa đơn 00001011 và 00001025: Thì không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào
– Nếu Công ty Hưng Thịnh thanh toán bằng tiền mặt cho hóa đơn 00001011 và thanh toán bằng chuyển khoản 00001025: Thì được khấu trừ thuế GTGT đầu vào (HĐ số 00001025), không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào với hóa đơn thanh toán bằng tiền mặt (HĐ số 00001011)
– Nếu bên bán đồng ý ghi 02 hóa đơn trên chia ra 02 ngày khác nhau thì thanh toán bằng tiền mặt sẽ được khấu trừ hết thuế GTGT đầu vào hoặc Công ty Hưng Thịnh chuyển khoản thanh toán toàn bộ cho 2 hóa đơn trên.
Xem bài viết chứng từ thanh toán qua ngân hàng đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu
